Apple heeft vandaag de M5-chip geïntroduceerd, naar eigen zeggen de volgende stap in de ontwikkeling van Apple silicon. De chip is vervaardigd met 3-nanometertechnologie van de derde generatie en beschikt over een vernieuwde 10-core GPU-architectuur met een Neural Accelerator in elke core. Daardoor verlopen GPU-gerelateerde AI-taken sneller, met een piekverwerkingssnelheid die tot vier keer hoger ligt dan bij M4.

De M5-chip heeft een CPU met tot 10 cores: zes efficiency-cores en tot vier performance-cores. Samen zorgen die voor tot 15% betere multi-threadprestaties dan bij M4. De chip bevat verder een 16-core Neural Engine, een media engine en een 30% hogere geheugenbandbreedte van 153 GB/s.

Elke compute block van de GPU in de M5-chip is ontworpen met AI in gedachten. Elke core van de 10-core GPU beschikt over een eigen Neural Accelerator, wat de piekprestaties van de GPU tot vier keer hoger maakt dan bij M4 en tot zes keer hoger dan bij M1. Dankzij deze GPU beschikken de 14-inch MacBook Pro en iPad Pro over meer rekenkracht voor AI-taken, zoals het uitvoeren van diffusiemodellen of lokale taalmodellen.

De verbeterde shader-cores zorgen voor tot 30 procent betere grafische prestaties dan bij M4 en tot 2,5 keer betere prestaties dan bij M1. De ray tracing-engine van de derde generatie levert tot 45% betere graphics in toepassingen die gebruikmaken van ray tracing. De GPU bevat ook dynamic caching van de tweede generatie, waardoor games vloeiender draaien, 3D-beelden realistischer ogen en grafische rendering efficiënter verloopt.

Met M5 rendert Apple Vision Pro 10 procent meer pixels op de micro-OLED-displays en ondersteunt het een refresh-rate tot 120 Hz, wat resulteert in scherpere beelden en minder bewegingsonscherpte.

De GPU-architectuur werkt samen met Apple’s software-frameworks, waaronder Core ML, Metal Performance Shaders en Metal 4. Ontwikkelaars kunnen de Neural Accelerators rechtstreeks programmeren via Tensor-API’s in Metal 4.

M5 zal beschikbaar zijn in de nieuwe 14-inch MacBook Pro, iPad Pro en Apple Vision Pro, die vanaf vandaag kunnen worden besteld.

De Stichting Onderhandelingen Thuiskopievergoeding (SONT) heeft de tarieven voor de thuiskopievergoeding voor 2026 vastgesteld. Die blijven ongewijzigd ten opzichte van 2025.

Op dit moment loopt bij het Hof van Justitie van de Europese Unie een procedure over de vraag of downloads uit betaalde streamingdiensten (zoals Spotify en Netflix) moeten worden gezien als thuiskopieën. Een uitspraak in deze zaak wordt pas in 2026 verwacht. Gegeven de onzekerheid over de uitkomst en timing van deze procedure, heeft de meerderheid van het SONT-bestuur besloten de tarieven in 2026 ongewijzigd te laten. Parallel hieraan werkt de SONT door aan de in 2024 gestarte brede herijking van de tarieven. In dat kader is besloten de onderliggende onderzoeken de komende maanden uit te breiden. Er is behoefte gebleken aan meer metingen om te komen tot een voldoende robuuste en verdedigbare basis voor toekomstige tariefstelling.

Voor refurbished voorwerpen die door een onderneming worden aangeboden aan eindgebruikers geldt een tarief dat met 40% verlaagd is ten opzichte van het tarief in de tabel.

Er kan geen heffing worden gevraagd over refurbished apparaten waarvoor al eerder in Nederland is geheven. Het bestuur heeft de uitspraak besproken in de vergadering van 30 september en is tot de conclusie gekomen dat de impact op het tariefbesluit beperkt lijkt, nader onderzoek meer duidelijkheid moet verschaffen en de uitkomst daarvan zal worden meegenomen in de lopende brede herijking voor het besluit 2027 en volgende jaren.

Besluit tarieven en voorwerpen 2026
Apparaat / drager Tarief 2026
PC / laptop / notebook / server / mediacenter € 2,80
Tablet € 2,80
Smartphone / telefoon met mp3-speler € 5,70
Portable audio- / videospeler € 1,80
Settopbox met harde schijf / HDD-recorder —
E-reader € 0,80
Externe HDD, SSD en USB-stick ≥ 256 GB € 0,90
USB-stick < 256 GB € 0,40
Wearables met opslagmogelijkheid € 0,40

 

Adyen is een van de internationale betaalreuzen die een samenwerking aangaat met Cloudflare om een veilig betaalsysteem te maken in de wereld van e-commerce met AI’s.

Concreet spreken ze af een nieuw protocol te omarmen: Web Bot Auth. Dit komt uit de koker van Cloudflare en VISA (Github).

Agentic commerce is een opkomende vorm van online winkelen waarbij AI-agenten namens een consument optreden als personal shopper en het gehele aankoopproces van begin tot eind afhandelen. Verkopers hebben nu robuuste systemen nodig om betrouwbaar onderscheid te maken tussen betrouwbare AI-agenten en kwaadaardige bots en tegelijkertijd hun klanten een naadloze ervaring te bieden. Dat faciliteert het nieuwe protocol.

Naast Adyen en VISA doen ook Mastercard, American Express, Checkout.com, Circle, Fiserv, Microsoft, Nuvei, Shopify, Webflow en Worldpay mee.

Supporters uit de techwereld zien dit soort inititiatieven als een noodzakelijke oplossing tegen overmatig en malafide botverkeer. Critici beschouwen het echter als een poging van Cloudflare om een internetpoortwachter te worden, met het risico op centralisatie van toegangscontrole.

Foto: AI-gegenereerd

TikTok presenteert op Advertising Week in New York meerdere verfijningen van zijn reclameprogramma voor performance advertising.

De nieuwigheden richten zich op het automatiseren en optimaliseren van inkoop en de mogelijkheid om content real-time te corrigeren met generatieve AI.

Simpel gezegd wil TikTok hand- en denkwerk wegnemen bij de marketeer en diens creatieve bureau en dat door AI’s laten doen.

Dit programma heet Smart+.

De socialmediagigant, die er in China en in Amerika aparte versies op na houdt, was met een brede vertegenwoordiging aanwezig op Advertising Week New York. De Chinezen leverden twintig sprekers voor zeven sessies.

Begin dit jaar luidde de verwachting dat TikTok een reclame-omzet van dertig miljard zou halen in 2025.

TikTok behoort in Nederland al tot de grootste reclameplatformen nu het in 37 procent van de brandingcampagnes wordt ingezet. Net iets minder dan YouTube, zo laten cijfers van AI-marketingplatform Billy Grace zien.

Foto: Luca Bravo / Unsplash

Datacenters vormen de digitale infrastructuur die er voor zorgt dat Nederlanders thuis kunnen werken, AI kunnen gebruiken en online kunnen winkelen. Daarmee zijn datacenters ontzettend belangrijk voor de Nederlandse economie. Toch zijn door netcongestie de groeimogelijkheden van de sector in de komende jaren zeer beperkt. Het goede nieuws is dat het technisch mogelijk is om veel extra Nederlandse vraag naar datacentercapaciteit in het buitenland te laten draaien. Dat blijkt uit onderzoek van ING Research.

De Nederlandse datacentersector is de afgelopen jaren flink gegroeid door de gestegen vraag naar digitale diensten. Sterker nog: de regio Amsterdam is samen met steden als Frankfurt, Londen, Parijs en Dublin Europees koploper op het gebied van datacentercapaciteit. Nederland heeft ook een leidende positie opgebouwd in IT gebruik en digitale vaardigheden.

Maar rondom andere steden zijn er veel omvangrijkere plannen voor het bouwen van datacenters dan Amsterdam en de Amsterdamse gemeenteraad heeft onlangs aangekondigd dat nieuwe aanvragen voor datacenters pas vanaf 2035 weer in aanmerking komen voor een bouwvergunning vanwege netcongestie. Er is nu voor zo’n 200 MW aan capaciteit in aanbouw, maar de kans is klein dat de andere 200 MW aan capaciteit zal worden gerealiseerd. De hoofdstad kan haar leidende Europese positie dus langzaam kwijtraken, wat nadelige gevolgen heeft voor de Amsterdamse en Nederlandse economie. Om dat goed te laten zien moeten we dieper ingaan op de bredere economische effecten van datacenters op de economie.

Niet alles is mogelijk, omdat de Nederlandse economie te maken heeft met een gebrek aan ruimte, mensen en netcapaciteit. Met name door volle stroomnetten moeten overheden lastige belangenafwegingen maken. Als beleidsmakers het belang van datacenters voor de economie onderkennen, zou de beleidsdiscussie zich moeten richten op de manier waarop datacenters ruimtelijk slim ingepast zouden kunnen worden. Zo heeft het kabinet de ambitie om in 2032 21 gigawatt aan windenergie op zee te hebben gebouwd.

Als er datacentercapaciteit gebouwd kan worden waar duurzame energie aan land komt en de restwarmte van datacenters gebruikt kan worden voor bijvoorbeeld stadsverwarming of verwarming van de omliggende gebouwen, dan wordt de opgewekte stroom voor twee doeleinden gebruikt. Zo zouden datacenters dus op een duurzame manier kunnen worden ingepast. Maar om dit soort oplossingen te bewerkstelligen is er meer nationale regie nodig.

Vrijdagmorgenm 10:00 uur sluit voor het grote publiek de stemronde voor de Website van het Jaar-verkiezing.

Wat zijn de beste en populairste websites en apps van 2025 volgens het Nederlandse publiek? Genomineerden hebben tot vrijdag om stemmen te werven onder het achterban, klanten en fans.

Dit jaar dingen ruim 400 genomineerde websites en apps mee in maar liefst 39 categorieën.

In elke categorie worden twee titels uitgereikt: Beste Website van het Jaar en Populairste Website van het Jaar. Voor apps zijn er eveneens twee onderscheidingen: Beste App van het Jaar en Populairste App van het Jaar.

De uitreiking van de Website van het Jaar verkiezing vindt plaats in Circa Amsterdam onder toeziend oog van ongeveer 400 toeschouwers. De winnaars ontvangen de prijs uit handen van presentator Humberto Tan.

De Website van het Jaar-verkiezing wordt sinds 2009 georganiseerd door Emerce in samenwerking met Multiscope als onafhankelijke onderzoekspartner.

Vorig jaar waren Vakantie Discounter en PSV de grote winnaars van de verkiezing. Eerdere winnaars waren onder meer iBood, Timing, Simpel, Buienradar, ING, Laura’s Bakery, Tweakers, YouTube, Funda, Google en UitzendingGemist.nl. Met jaarlijks honderdduizenden stemmen behoort de verkiezing tot de grootste publieksenquêtes van Nederland.

Topman Michael Martin vertelt tegen de Financial Times dat hij het bedrijf uit San Francisco naar de beurs wil brengen.

Daarmee lijkt hij vooralsnog geen haast te hebben, maar voor aandeelhouders als Sequoia Capital, TCV en Jackson Square Ventures is er schijnbaar weinig aarzeling in de markt.

Veel andere partijen ervaren het tegenovergestelde, deels door het geopolitieke sentiment en deels door de vraag of en hoe AI hun business gaat ontwrichten.

Sporttracking-app Strava heeft naar schatting zo’n vijftig miljoen gebruikers.

In 2025 deed de app twee overnames om zijn portfolio uit te breiden. Runna geeft tegen betaling gepersonaliseerde trainingschema’s en -coaching. Met The Breakaway kunnen wielrenners hun trainingen voorbereiden en voortgang volgen.

Foto: Taylor Smith , Unsplash

Publicis Groupe verhoogt de omzetverwachting voor 2025 met tien procent “dankzij de aanhoudende vraag naar AI-mogelijkheden”, aldus de Fransen.

Niettemin daalde de koers van het aandeel van het marketingconcern gisteren met een kleine twee procent.

Geen vertraging in vraag uit de markt, geen kostenbesparingen en groeiende vraag naar AI-diensten. Publicis schetst het beeld van een groep die op tijd zijn koers heeft kunnen wijzigen en nieuwe technologie omarmt.

De groepsomzet steeg met 5,7 procent organisch (excl. overnames) tot 3,5 miljard en verwacht een bruto winstmarge van achttien procent te kunnen realiseren.

Europa was qua groei de kleinste: +2,8 procent (tot 830 miljoen), de VS (2,2 miljard) en Azië zitten rond de zeven procent groei.

De exploitant van de publieke omroepen STER staat klaar voor een druk 2026 waarin het naast radio en televisie online omschrijft als ‘stiekem best groot’.

Daarbij richt het zich vooral op de combinatie van online display met campagnes op radio en televisie. Online videoreclame mag niet, maar misschien verandert dat onder een nieuw kabinet.

Gisteren bij de presentatie van de plannen voor 2026 werd de combinatie RTV-online display omschreven als ‘stiekem best groot’. NOS.nl heeft een miljoenenpubliek. “Dat is een mooie kans voor merken. We zien merken terugkeren naar het publieke domein”, aldus salesmanager Pim van Midde.

Sinds 2021 bevindt STER zich in een raar spanningsveld. Aan de ene kant moet het geld verdienen voor de financiering van de publieke omroepen, maar aan de andere kant mag het geen geld verdienen met commerciële opdrachten op internet. Dat is ooit een politieke keuze geweest die vandaag de dag niet meer valt uit te leggen.

In dat jaar is namelijk in de Mediawet bepaald dat STER zijn lineaire commerciële tv-reclamezendtijd moet halveren en de online reclameruimte enkel beschikbaar kan stellen aan partijen van algemeen nut. Deze regels maken STER digitaal vleugellam en kosten de Nederlandse burger uiteindelijk geld, omdat de NPO dan financiering uit andere bronnen moet betrekken.

Directeur Frank Volmer (foto, links) zei gisteren in gesprek te blijven met het ministerie van OCW om de volledige exploitatierechten op het NPO-domein terug te krijgen. Display mag sinds een jaar weer wel, videoreclame nog niet.

Terwijl de opbrengsten niet stijgen, moet de NPO wel bezuinigingen. STER-directeur Frank Volmer denkt dat zijn organisatie kan in korte tijd tientallen miljoenen euro’s extra kan verdienen voor de publieke omroepen met een eenvoudige wetswijziging.

De exploitant verdient via internet nu zo’n twee miljoen euro per jaar met commercials van ideële en culturele instanties. Dat kan makkelijk groeien met een factor tien.

Adverteerders geven in Nederland zo’n 1 miljard euro uit aan online videoreclame. Dat gaat nu voor het overgrote merendeel naar Google, Meta en Amazon en een beetje naar lokale commerciële uitgevers.

Het jaar 2026 wordt een druk jaar bij de NPO, want er vinden Olympische Spelen plaats (winter, Italië), een WK Voetbal voor mannen en jaarlijks de Tour de France. Alledrie geliefd bij het grote publiek.

Hoewel de lineaire kijktijd in Nederland afneemt, denkt de verkooporganisatie toch iets meer bereik te kunnen genereren dankzij deze sportevenementen. Dat vertaalt zich dan ook naar een hogere prijs. De netto basisprijs per GRP (= 1 contactmoment met 1% bereik in de doelgroep) gaat met 4,8 procent omhoog naar 740 euro.

Daarnaast gaat STER vanaf volgend jaar behalve in GRP’s ook in CPM’s rapporteren, een metriek die in de online industrie gebruikelijk is en staat voor: mediakosten per duizend man bereik.

Qua bereik heeft de NPO niet veel te klagen. Daar waar het lineaire bereik daalt, compenseert de digitale stijging dat.

Contentmanager Remco van Westerloo van NPO 1 beschreef dat beeld onlangs ook al aan Emerce: “We zien wel dat online en streaming netto bekeken slechts een beperkte invloed hebben op lineaire kijktijd. Ja, je ziet andere vormen van distributie ontstaan: versnippering en meer uitgesteld kijken.”

De gebruikersomgeving (UX) lijkt soms een ondergeschoven kindje, maar dat hoeft het niet te zijn. Stephan Kleian van Lab Digital vertelt bij Emerce TV hoe B2B-bedrijven net zo’n soepele en klantgerichte ervaring kunnen neerzetten als B2C en waarom dat begint met een fundamenteel andere mindset.

In B2C heeft een consument een eigen winkelmandje. In B2B kan één persoon bestellingen plaatsen voor meerdere bedrijven tegelijk in één mandje. Dit maakt het bestellen in B2B complexer, maar het kan ook efficiënter zijn als het goed is ingericht, zegt Kleian.

B2C betreft vaak de aankoop van enkele stuks (één shirt of broek). B2B gaat om veel grotere aantallen, zoals pakketten, pallets of ladingen en biedt vaak staffelkorting: hoe meer je bestelt, hoe meer korting je krijgt, wat afwijkt van kleinere B2C-acties zoals ‘drie halen, twee betalen’.

De urgentie en het moment van de dag waarop bestellingen worden geplaatst, verschillen eveneens. B2C-aankopen gebeuren vaak vanuit huis, terwijl B2B-bestellingen een ander momentum hebben.

B2B heeft vaak andere betalingsmogelijkheden, zoals achteraf betalen, vergeleken met B2C waar iDeal of Tikkie gangbaarder zijn. Echter, tests tonen aan dat B2B-klanten soms toch consumentgerichte betaalmethoden zoals iDeal waarderen.

In B2C is er weinig tussenkomst van sales; de consument kan vrij kiezen. In B2B zijn er vaak bestaande contracten tussen bedrijven, waardoor een bedrijf genoodzaakt is om bij een specifieke leverancier te kopen. Sales speelt nog steeds een belangrijke rol en diensten zijn vaak op maat gemaakt voor specifieke klantsegmenten.

Er is dus veel om rekening mee te houden en dat doe je bij voorkeur in dialoog met de klant. Zoek de eindgebruiker op, adviseert Kleian. Ga actief in gesprek met eindgebruikers om te begrijpen waar het wringt en waar het goed gaat. Vraag naar hun verwachtingen, bijvoorbeeld over betaalmethoden.

Meet waar in de customer journey processen moeizaam verlopen. Dit maakt blinde vlekken tastbaarder en urgenter voor het management.

Zorg ervoor dat de inzichten over de behoeften en problemen van de eindgebruikers worden gedeeld binnen de hele organisatie, met name de ‘grote middenlaag’ die niet direct klantcontact heeft. Dit zorgt ervoor dat beslissingen gebaseerd zijn op daadwerkelijke behoeften.

Ga niet direct grote functionaliteiten bouwen. Bedenk ideeën en test ze snel. Begin eventueel met een klant waar het minste risico is om te zien of een principe werkt, voordat het wordt opgeschaald naar andere klanten. Dit voorkomt dat projecten te groot worden en bespaart tijd en geld.

De video UX-transformatie in B2B: van focus op salesteam naar focus op eindklant kan gratis worden bekeken.

Trusk, een startup gevestigd in Amsterdam, heeft een converteerbare lening van 350.000 euro ontvangen van het Innovatiefonds Noord-Holland. Trusk ontwikkelt software die onbemande systemen in staat stelt om autonoom vijandelijke drones te detecteren en te neutraliseren.

Deze oplossing is aanzienlijk kostenefficiënter dan de traditionele systemen die op dit moment worden ingezet voor luchtverdediging. In Oekraïne worden interceptordrones al op grote schaal gebruikt om bescherming te bieden tegen vijandelijke drones. Dat gebeurt nu nog grotendeels met piloten, maar het kost veel tijd om mensen op te leiden voor het onderscheppen van snel bewegende doelwitten.

Een radarsysteem of akoestische sensor detecteert een vijandelijke drone. Een snel inzetbaar team verplaatst zich naar de verwachte vliegroute en start daar de interceptordrone. Dit zijn gespecialiseerde drones die korte tijd sneller kunnen vliegen dan vijandelijke drones. Dankzij de software van Trusks benadert de interceptor de geschatte vluchtbaan van de drone en identificeert automatisch potentiële doelen. Een operator op de grond bevestigt of het om een vijandelijke drone gaat. Daarna berekent de boordcomputer de optimale interceptiepad en stuurt de interceptordrone op het doel af om deze te onderscheppen.

De ontwikkeling sluit aan bij een bredere trend waarin systemen steeds meer autonomie krijgen. Hoewel robots in staat zijn sneller en preciezer te handelen dan mensen, ontbreekt het hen aan inzicht in de strategische en menselijke consequenties van hun acties. Trusk hanteert daarom het principe van operator on the loop: een menselijke operator die de missie voortdurend kan monitoren, starten of stopzetten. Zo wordt de rekenkracht van machines gecombineerd met het beoordelingsvermogen van mensen.

Naast de nieuw te bouwen AI-fabriek in Groningen worden er nog vijf nieuwe opgetuigd, wat het totaal op negentien brengt.

Kort voor het weekend werd bekend dat er tweehonderd miljoen euro geïnvesteerd zal worden in een nieuwe AI-fabriek in Groningen. En een nieuwe supercomputer. Dat plan is onderdeel van een groter Europees geheel, gecoördineerd door EuroHPC.

De ‘AI-fabriek’ komt in het voormalige Niemeyer-gebouw aan de Paterswoldseweg in de stad.

De andere onderzoeks- en productie-instellingen voor AI komen in Tsjechië, Litouwen, Polen, Roemenië en Spanje.

“Nederland wil de kloof dichten tussen doorbraken in AI-onderzoek en de snelle, grootschalige toepassing ervan in Nederland en Europa”, aldus EuroHPC dat 71 miljoen euro toezegt richting noord-Nederland.

De regionale en internationale verdeling van supercomputers en AI-clusters:

Foto: met AI-gegenereerd

Klanten kunnen voortaan bij MediaMarkt-winkels niet alleen hun online bestellingen ophalen, maar ook hun DHL-pakketten. In steeds meer vestigingen worden pakketautomaten geplaatst die beide functies combineren.

Met de Click & Collect-functie kunnen bestellingen – inclusief same day delivery-orders – direct uit de automaat worden opgehaald, zonder tussenkomst van de servicebalie. Na aankoop ontvangt de klant een QR-code waarmee het pakket eenvoudig uit de automaat bij de winkelingang kan worden gehaald.

Op dit moment beschikken 32 MediaMarkt-vestigingen over een pakketautomaat met Click & Collect-functionaliteit, waarvan er zes al in gebruik zijn. De overige automaten worden in de komende weken geactiveerd. MediaMarkt The Wall in Utrecht had de primeur.

“We verwachten dat het aantal pakketautomaten bij MediaMarkt de komende periode snel zal toenemen. Nog vóór de drukke novemberperiode zullen ze in vrijwel alle 54 winkels beschikbaar zijn,” zegt Thierry Hendriksen, Network Manager Pakketautomaten bij DHL eCommerce Benelux.

Politici krabbelen terug over nieuwe Europese reclameregels nu ze door hebben hoe dat hun campagnes beïnvloedt. Voor Nederland is er geen weg meer terug, wat mogelijk inspiratie is voor handhaving van de nieuwe regels.

Sinds afgelopen vrijdag is in Europa de nieuwe wet ‘Transparency and Targeting of Political Advertising’ van kracht. Politieke partijen en organisaties kunnen daardoor niet meer adverteren met technologie van Google, Microsoft/Xandr en Meta. De techreuzen willen namelijk de bijbehorende regels niet handhaven, dus faciliteren politieke reclames helemaal niet meer.

De winnaar hier is de privacy van de burger, maar naast de reclameplatformen is er nog een groep die hier last van heeft.

Kleinere politieke partijen en onafhankelijke kandidaten ondervinden de grootste negatieve gevolgen van de advertentieblokkade, zo blijkt nu. Zij hebben namelijk minder of geen toegang meer tot grote, nationaal erkende ‘kanalen’ die ook nog eens betaalbaar zijn.

Politico hoort bovendien stemmen die stellen dat de partijen met de grootste mond en extreemste opvattingen van deze situatie profiteren. Daar zorgen de algoritmes en algemene nieuwsmedia wel voor. Het genuanceerde midden, is te genuanceerd en gemiddeld.

De nieuwe Europese wet is bedoeld om politieke manipulatie en buitenlandse inmenging tijdens verkiezingen te verminderen, maar kan onbedoeld het politieke discours beperken.

Boudewijn de Jong van marketingbureau PINK uit Groningen betoogde onlangs iets dergelijks. Tegen Emerce zei hij: “Wat er gebeurt is, dat politieke partijen GenZ-doelgroepen moeilijker kunnen bereiken. Immers, de social platformen van de Amerikanen zijn niet beschikbaar voor reclamedoeleinden. Wie sociale kanalen van de lokale nieuwsmedia gebruikt, slaagt daar evenmin in.”

“Partijen moeten in de aanloop naar verkiezingen hun programma’s overbrengen, maar slagen daar richting jongere groepen niet goed in. Dat schuurt met de opvattingen over democratie die wij hier hebben. Je snijdt een samenleving af van informatie en het zijn de big tech-bedrijven die op deze wijze onze verkiezingen indirect beïnvloeden.”

De aanstaande parlementsverkiezingen in Nederland zijn voor internationale observanten interessant. Deze verkiezingen zijn de eerste in het EU-domein waar campagne wordt gevoerd zónder de reclamesystemen van bigtech. Nederlandse politieke partijen hoeven online de portemonnee niet dicht te houden. Lokale media als DPG Media en Mediahuis hebben hun reclameproducten daarom snel aangepast op de nieuwe situatie en draaien nu volop politieke campagnes. Maar op Facebook, Instagram, YouTube en TikTok is geen politieke commercial meer te zien.

TomTom heeft in het derde kwartaal van 2025 naar eigen zeggen stabiele resultaten geboekt met een duidelijke verbetering van de winstgevendheid. Topman Harold Goddijn benadrukt dat de productgerichte strategie zijn vruchten afwerpt. Zo werd de nieuwe generatie Automotive Navigation Application gelanceerd, waarmee autofabrikanten snel hoogwaardige navigatiesystemen kunnen implementeren.

Volgens Goddijn versterken recente organisatorische aanpassingen de focus en efficiëntie van het bedrijf, terwijl investeringen in AI en modulaire technologieën extra waarde creëren voor klanten. Ook ziet hij groeikansen in toepassingen rond autonoom rijden.

Financieel daalde de groepsomzet met 3 procent naar 137 miljoen euro (tegenover 141 miljoen in 2024). De omzet uit Location Technology bedroeg 118 miljoen euro, vrijwel gelijk aan vorig jaar, terwijl de Automotive-divisie met 22 procent groeide tot 85 miljoen aan operationele omzet. De Enterprise-tak daalde met 7 procent door wisselkoerseffecten, en de Consumer-divisie liet een daling van 11 procent zien (pdf).

De operationele winst (EBIT) kwam uit op 8,4 miljoen, tegenover een verlies van 4,1 miljoen een jaar eerder. De bedrijfskosten namen met 10 procent af door herstructureringen, lagere afschrijvingen en kapitaalisatie van ontwikkelkosten voor 3D-kaarten.

TomTom sloot het kwartaal af met een positieve vrije kasstroom van 17 miljoen (tegenover €15 miljoen vorig jaar) en beschikte over 267 miljoen netto kaspositie.

Voor het hele jaar 2025 rekent TomTom op een omzet tussen 535 en 565 miljoen, waarvan 465 tot 490 miljoen uit Location Technology.

Investeerder annex bedrijvenbouwer Prosus brengt een geraffineerd AI-model voor e-commerce uit dat dubbelcijferige groei oplevert. Enkel bij zijn eigen bedrijven, want de AI is niet beschikbaar voor de markt.

Het gaat om het zogeheten Large Commerce Model, een agentisch AI-systeem dat de traditionele zoekmachines gaat vervangen. Zoekopdrachten leveren geen antwoorden meer, maar gepersonaliseerde adviezen.

Dit LCM richt zich enkel op de e-commercebedrijven die onderdeel zijn van de in Amsterdam aan de beurs genoteerde investeerder.

Het model is getraind op de wereldwijde database van commerciële transacties van Prosus-dochters en leert continu bij op basis van meer dan 500 miljoen gebruikers en meer dan 10 miljard datapunten.

Het toepassingsgebied is overigens breder dan alleen zoekmachines bij e-commercebedrijven. Het kan ook leren van pushmeldingen en daarover verandertips geven. “De click-throughrates verslaan consequent alle iFood-benchmarks met een viervoudige stijging van het aantal orders.” Maar ook: het koppelen van persoonlijke voorkeuren met bestelmogelijkheden: “Het conversiepercentage voor ‘misschien vind je dit ook leuk’-suggesties stijgt met 66 procent.”

De kosten liggen volgens Prosus zestig keer lager dan bij modellen in een vergelijkbare klasse.

Het LCM is eerst ontwikkeld met iFood, het grootste platform voor maaltijdbezorging van Latijns-Amerika, en is nu getraind met het portfolio van Prosus Group-bedrijven, zoals OLX, eMag en Despegar. Thuisbezorgd.nl en diens zusters behoort ook tot dit portfolio.

Een woordvoerder licht aan Emerce toe: “Prosus rolt dit uit binnen de bedrijven die volledig in eigendom zijn. We zijn niet van plan deze bedrijven te verkopen, omdat ze essentieel zijn voor de ontwikkeling van onze technologische ecosystemen in Latijns-Amerika, Europa en India. Het is ons eigen intellectueel eigendom.”

Onlangs demonstreerde Euro Beinat, het hoofd AI en Data Science, de werking van de AI aan de financiële markt. Aan investeerders legde hij uit: “Dit maakt nieuwe interfaces mogelijk. Het is niet meer per definitie de browser waarin je shopt. Het kan alles zijn dat een digitale interface heeft, van een bril tot een auto tot Whatsapp. Belangrijk zijn de mogelijkheden tot personalisatie die dit biedt. Het systeem wordt autonomer. Er worden achter de schermen taken voor je uitgevoerd door agents.”

Twee dia’s uit de presentatie:

Foto: Samuel Regan-Asante / Unsplash

Webwinkels en handelsplatformen krijgen in Duitsland binnenkort een betaalsysteem dat in Nederland al decennia gebruikelijk is, de buitenlandse variant op iDEAL: Wero.

Het Beierse Sparkassenverband (SVB) kondigde vorige week aan dat Wero nog in dit jaar zal worden ingevoerd. Vanaf 2026 of 2027 zullen klanten waarschijnlijk ook in fysieke winkels met Wero kunnen betalen, aldus SVB-vicevoorzitter Stefan Proßer in München.

Dit is een introductie van betekenis in Duitsland. Het Wero-platform wordt in Europa breed gedragen en zal vanwege de brede lokale ondersteuning druk op Paypal als gangbare betaalprovider zetten. De lagere kosten zullen voor winkeliers naar verwachting een belangrijk argument zijn om ervan gebruik te gaan maken.

Nieuw is Wero in Duitsland niet, want het wordt al door meer dan een miljoen Sparkasse-klanten ingezet om onderlinge betalingen te verrichtingen. Te vergelijken met hoe wij Tikkie gebruiken.

De betaaldienst, die in de zomer van 2024 muisstil werd gelanceerd door het European Payment Initiative (EPI), is momenteel beschikbaar in Frankrijk, Duitsland en België. Het is een initiatief van European Payments Initiative. In Nederland was dat eerst 51 procent de eigenaar van iDEAL en sinds eind 2023 volledig. ABN AMRO, ING en Rabobank zijn aandeelhouder in EPI, samen met een groep buitenlandse banken.

Betaalbedrijf Pay. heeft vorige maand in Nederland de eerste Wero-proeftransactie uitgevoerd. De uitrol in Nederland start begin tweede helft van 2026.

Andersoortige diensten die conceptueel in Wero zitten, zijn: digitale kaartbetalingen ook mogelijk zijn, vergelijkbaar met Apple en Google Pay, overschrijvingen en achteraf betalen (à la Klarna).

Vandaag maakten Buckaroo, Payconiq International en het European Payments Initiative (EPI) bekend dat ze Wero naar begin 2026 in Luxemburg gaan uitrollen.

Duitse consumenten gaven tussen juli en september 2,8 procent meer uit aan goederen via e-commerce dan in dezelfde periode vorig jaar. De totale waarde van de orders bereikten een waarde van 18 miljard euro.

Foto: Yves Cedric Schulze / Unsplash

Enthousiasme is een groot goed, het werkt aanstekelijk, bij iedereen. Juist daarom schuilt er bij sales ook een gevaar in. Met deze 4 tips zet u enthousiasme om in een order.

Thuiswinkel.org, belangenorganisatie voor de Nederlandse e-commercebranche, publiceert drie grondige analyses van de politieke verkiezingsprogramma’s op relevante onderdelen voor zijn achterban.

Dat betreft een sector waar in Nederland tientallen miljarden euro’s qua handel in omgaan. De dienstverlening daar omheen is minstens zo groot.

Met het oog op de aanstaande parlementsverkiezingen wil de belangenorganisatie uit Ede ondernemers inzicht geven in waar de komende jaren ruimte ligt voor ondernemers op de gebieden. Dat zijn: ondernemerschap, duurzaamheid en digitalisering.

Afbeeldingen met de korte samenvattingen rondom deze thema’s staan onderaan dit verhaal. Hier staan de downloadlinks naar de lijvige PDF-rapporten. Die laten zich goed voeden aan een AI naar keuze om te bevragen op specialistische onderdelen. Controle van de standpunten doe je natuurlijk bij de partijprogramma’s zelf.

Op hoofdlijnen zijn dit de belangrijkste thema’s:

• Duurzaamheid en circulaire economie
• Internationaal verantwoord ondernemen en handel
• Verduurzaming van productaanbod en verpakkingen
• Reparatie en levensduurverlenging van producten
• Klimaatbeleid en CO2-reductie
• Digitale transitie: digitalisering, AI, privacy en cyberveiligheid
• Ondernemingsklimaat: regeldruk, vestigingsklimaat, financiering en mkb-ondersteuning
• Arbeidsmarkt en arbeidsmigratie
• Digitalisering in onderwijs en vaardigheden (leven lang leren)

Er is ook speciale aandacht voor maatregelen tegen fast fashion. Dat gaat doorgaans partijen uit China aan. Kort samengevat: anti-fast fashion maatregelen zijn vooral terug te vinden bij de partijen die expliciet pleiten voor strengere textielnormen, langere levensduur, right to repair, ecoscores en producentenverantwoordelijkheid (UPV).

Over AI bestaat brede consensus. Dat vormt in de politieke opvattingen een motor voor innovatie. Veel partijen willen een centrale AI-autoriteit of sterker toezicht, gekoppeld aan Europese wetgeving zoals de AI Act. Investeringen moeten zich richten op onderwijs, infrastructuur en publiek-private samenwerking. De VVD pleit voor versoepeling van regels om innovatie te stimuleren. De SP, PvdD en GroenLinks-PvdA zijn juist voor strengere, mensgerichte controle.

E-commerce algemeen

Duurzaamheid

Ondernemerschap

Veiligheid

Standpunten over fastfashion

Foto: Michael Fousert / Unsplash

Betrokken burgers zijn tot een lijst van een een klein dozijn politici gekomen die als ‘digitaal talent’ gelden. Zij snappen de wereld die in Nederland alleen al tientallen miljard euro’s waard is.

Op initiatief van Bert Hubert werd de site NerdVote.nl in het leven geroepen. “We zijn niet ‘TechVote’, we steunen niet de grootste fans van AI en Internet. We zoeken mensen die nadenken over wat verstandig is, en die hun invloed ook kunnen doen gelden in het parlement.“

Vorige week werd deze lijst gepubliceerd, na feedback van betrokken lezers en luisteraars.

NerdVote geeft geen stemadvies en laat geen voorkeur horen. Hij wijst enkel op vakkundige parlementariërs op een verkiesbare plaats. Hubert: “Helaas zijn die op de kandidatenlijsten van alle partijen heel dun gezaaid, terwijl vrijwel al het talent uit de Kamercommissie Digitale Zaken vertrekt of op een onverkiesbare plek staat.”

Op 29 oktober vinden de verkiezingen voor een nieuwe Tweede Kamer plaats.

Laurens Dassen van de partij Volt onderkent dat digitalisering en AI onderbelicht zijn. Daarom vraagt hij zijn volgers op LinkedIn hun suggesties te doen voor een minister van Digitale Zaken in het volende kabinet.

Voormalig D66-kamerlid Kees Verhoeven, uitstekend digitaal ingevoerd, wil de vraag naar boven het niveau van een gimmick trekken. Hij reageert: “In plaats van deze poppenkast zou ik liever Volt-voorstellen zien om zo’n minister echt tot een succes te maken. Bijvoorbeeld door een minister van Economische en Digitale zaken te creëren die een sterk en ingewerkt ministerie met slagkracht achter zich heeft.“

Foto: Alireza Parpaei, Unsplash