Kompas Publishing heeft haar samenwerking met DPG Media verder uitgebreid. Meerdere domeinen, waaronder Weer.nl, Tweedehands.net, Girlscene, en Gewoonvoorhem, zijn gemigreerd naar het Publishing Partner Netwerk van DPG Media.

Kompas Publishing en DPG Media werken al jaren samen als partners op het gebied van digitaal adverteren. De samenwerking begon in 2020 met Startpagina.nl, GoeieVraag, en SchoolBANK en breidde zich in 2021 uit met Kek Mama.

Onlangs zijn Weer.nl, Tweedehands.net, Girlscene en Gewoonvoorhem volledig geïntegreerd in het Trusted Web van DPG Media.

Binnen dit fundament wordt het nieuwe Kompas Network gerealiseerd, dat onafhankelijk draait van Google en een focus legt op hogere advertentie-inkomsten door minder, maar relevantere advertenties. Met succesvolle migraties in augustus tot en met november 2024 werden ook Me-to-we, het Viva-forum en andere titels toegevoegd.

De samenwerking zal in 2025 verder worden uitgebreid met nieuwe domeinen zoals Pure Luxe, F1Max, Reality.nl, en Datumprikker.nl. Tegelijkertijd wordt het productaanbod verder verrijkt met de zogenoemde seamless ads van DPG Media voor branded content gericht op het mannen lifestyle segment en nieuwe audio- en videocontent.

LiveScore Malta Limited, bekend van LiveScore Bet, en Tombola International Malta PLC hebben een verzoek gedaan om hun online kansspelvergunningen in te trekken. Aanleiding is de verhoging van de kansspelbelasting.

De Kansspelautoriteit heeft beide verzoeken ingewilligd en de vergunningen per 23 december 2024 ingetrokken.

Dat wil zeggen dat LiveScore en Tombola vanaf heden geen vergunning meer hebben om online kansspelen op de Nederlandse markt aan te bieden.

LiveScore Bet was per 29 november 2024 al gestopt in Nederland. Het was een van de eerste vergunninghouders in ons land.

Ondanks het ontbreken van grote evenementen zoals verkiezingen, een EK- of WK-voetbal of Olympische Spelen, voorspelt bureau MAGNA een stabiele groei in Nederland van digitale reclame. Adverteerders in retail, technologie en automotive blijven investeren in creatieve en datagedreven campagnes.

De OOH-markt (Out of Home) neemt komend jaar wederom met ongeveer 10 procent in bestedingen toe, verwacht MAGNA.​ Deze groei komt overigens niet alleen uit digitale objecten; doordat OOH in toenemende mate fungeert als uiterwaarde voor televisie, neem de vraag naar (met name) abri’s toe.​ Steeds meer grote en middelgrote retailers betreden de ooh-markt als onderdeel van hun retailmediapropositie en stellen hun winkelvloer open voor digitale schermen.

De audiobestedingen groeien met ongeveer 7 procent naar 280 miljoen euro. Digitale audio neemt met 20 tot 30 toe naar zo’n 17 miljoen euro.​

Op de printmarkt stabiliseren dagbladen zich enigszins. MAGNA verwacht hier een kleine daling in omzet. De markt voor zowel magazines als huis-aan-huisbladen blijven het relatief zwaar hebben; de verwachting is daar een daling van tussen de 10 en 15 procent. Het zijn met name de huis-aan-huisbladen die last hebben van het verdwijnen van retailers in de winkelstraten. Ze moeten creatief zijn en op zoek gaan naar nieuwe adverteerders.

Door het ontbreken van grote sportevenementen voorziet MAGNA een beperkte krimp van ongeveer 3 tot 4 procent op televisie, die volledig gedreven wordt door dalende televisiespotbestedingen.​ De totale schermtijd gaat wel toenemen.

Door het mediagebruik op alle schermen binnen een huishouden te meten, treed er een lichte lineaire kijktijddaling op tot 3 procent met daar tegenover een stijging van de totale schermtijd tot 10 procent.​ Kijken via het grote scherm lijkt populairder dan ooit en komt onder meer door de vele video on demand (vod)-aanbieders met kwalitatieve content zoals series en films.

2025 gaat ook het jaar worden van de doorbraak van adverteren binnen de zogeheten SOD-platforms, het zogeheten SAVOD (subscription advertising video on demand) model. Daar ontstaat schaal met partijen als Videoland, Disney+, HBO-Max en in Q3 2025 de komst van Amazon-Prime en eventueel Netflix, en anderzijds de mogelijkheid om brandsafe binnen kwalitatieve content op basis van first-party data te adverteren.

Nooit eerder plaatste bpost in één jaar zoveel Pakjesautomaten bij als in 2024. Het aantal bpost-automaten in België steeg naar meer dan 1.260, een groei van ruim 40 procent. Bovendien zal bpost in 2025 nog eens meer dan 1.200 automaten bijplaatsen, goed voor een verdubbeling van het huidige netwerk.

In het verdeelnetwerk van bpost nemen Pakjesautomaten een steeds belangrijkere plaats in. Niet alleen vormen ze de meest milieuvriendelijke oplossing voor het ontvangen van een pakje, ze bieden ook een groot gebruiksgemak. Zo is een Pakjesautomaat van bpost 24/7 toegankelijk.

Het aantal mensen dat een pakje in een automaat laat leveren steeg het voorbije jaar met 44 procent. Uit de statistieken blijkt bovendien dat een levering in een Pakjesautomaat qua klantentevredenheid het beste scoort van alle aflevermogelijkheden binnen bpost. Om ervoor te zorgen dat iedereen kan genieten van de nabijheid van zo’n Pakjesautomaat, heeft bpost het voorbije jaar een recordaantal nieuwe automaten geplaatst: er kwamen er 365 bij, waardoor er nu meer dan 1.260 Pakjesautomaten geactiveerd zijn. Dat is een gemiddelde van één nieuwe Pakjesautomaat per dag,.En dat netwerk krijgt in 2025 een nieuwe boost, want met een ambitieus plan wil bpost komend jaar meer dan 1.200 nieuwe automaten bijplaatsen, goed voor een verdubbeling tot 2.500 Pakjesautomaten over heel België. Omdat nieuwe Pakjesautomaten meestal groter zijn, zal het aantal beschikbare kluisjes voor pakjes zo verdrievoudigd worden van 50.000 ‘deurtjes’ vandaag naar 150.000 tegen eind 2025.

In haar toekomstplan voorziet bpost ook een belangrijke plaats voor pakjes die tussen particulieren onderling verstuurd worden. Steeds vaker kopen we immers online ‘bij elkaar’, via populaire platformen zoals Vinted of 2dehands. Daarom krijgt iedereen mee de sleutel in handen voor het kiezen van de nieuwe locaties van de Pakjesautomaten. Iedereen kan zelf locaties voorstellen via de partnerpagina.

 

Tijdens de afgelopen nieuwjaarsnacht heeft Nederland elkaar weer massaal gelukkig nieuwjaar gewenst via het mobiele netwerk van KPN. Het mobiele datarecord van vorig jaar werd ruimschoots verbroken: er werd 551 terabytes mobiele data verbruikt, meer dan vorig jaar. Het aantal verstuurde sms’jes nam wederom af ten opzichte van vorig jaar. Het aantal telefoongesprekken nam dit jaar iets toe.

De piekbelasting van het netwerk lag tussen 00:05 en 00:10 uur zowel voor het gebruik van mobiele data als voor bellen en sms’en.

Tussen 22.00 en 04.00 uur werden zo’n 0,9 miljoen sms’jes verstuurd, dat is opnieuw minder dan het jaar ervoor (1 miljoen). Het aantal telefoongesprekken steeg licht in vergelijking met vorige jaren. Er werden dit jaar ruim 3,4 miljoen telefoongesprekken gevoerd (ten opzichte 3,2 miljoen vorig jaar).

KPN verwerkte in 2024 op zijn netwerk weer meer dataverkeer dan het jaar ervoor. De drukste dag (vooral qua download) was op vrijdag 5 Juli, dankzij 2 kwartfinales op het EK voetbal (Spanje-Duitsland en Frankrijk-Portugal). De aankomst van Sinterklaas op scholen op 5 december zorgde voor een duidelijke toename van upload van foto’s en video’s. En op 11 december werd het meest gebeld, toen WhatsApp met een storing te maken kreeg. Ook Max Verstappen zorgde voor een piek in download tijdens de race in Las Vegas op 24 november, die hij won waardoor hij voor de vierde keer op rij wereldkampioen werd.

Screenshot

In 2024 is meer dan 2,2 miljard dollar aan crypto gestolen van cryptoplatforms, zo heeft Chainalysis ingeschat. Het is het vijfde jaar in het afgelopen decennium waarin meer dan 1 miljard aan crypto gestolen.

In voorgaande jaren en het eerste kwartaal van 2024 waren DeFi (gedecentraliseerde financiële) platforms het belangrijkste doelwit voor crypto-diefstal. Nu lijken cryptocriminelen zich te storten op gecentraliseerde platforms. Enkele opmerkelijke hacks waren op de platforms DMM Bitcoin en WazirX, waar resp. 305 miljoen en 234,9 miljoen dollar verdwenen.

Bijna de helft van de hacks was te wijten aan het compromitteren van privésleutels, waardoor hackers toegang kregen tot het geld.

Noord-Korea heeft naar schatting 1,34 miljard dollar aan crypto-activa gestolen. Dit is 61 procent van alle crypto die dit jaar is gestolen. Chainalysis zegt dat het land meedogenloos is als het gaat om crypto-diefstal en zijn onrechtmatig verkregen winsten gebruikt om kernwapens en ballistische raketten te ontwikkelen.

Odd.Bot, de Nederlandse AI start-up gespecialiseerd in autonome landbouwrobots, heeft 2 miljoen euro groeigeld opgehaald in een pre-series A financieringsronde. De ronde werd geleid door Iconic Ventures, met co-financiering van PolKa Capital Management, akkerbouwers, particuliere investeerders en Horizon, de regionale ontwikkelingsmaatschappij van Flevoland.

De financiering komt op een cruciaal moment voor Odd.Bot. De eerste productieserie van 16 stuks van de onkruidwiedende robot Maverick voor het seizoen 2025 is al overtekend, wat de grote belangstelling voor deze innovatieve technologie aantoont.

Odd.Bot heeft zich inmiddels ontwikkeld tot een internationale speler met verkopen in Nederland, België, Duitsland en Frankrijk. De snelle groei van het bedrijf weerspiegelt de toenemende vraag naar duurzame landbouwoplossingen.

Hoewel de Maverick zich al bewezen heeft als oplossing voor biologische akkerbouwers, kijkt Odd.Bot verder dan alleen onkruidbestrijding. Het bedrijf zet sterk in op de verdere ontwikkeling van geavanceerde AI- en vision-technologie om nieuwe toepassingen mogelijk te maken. Deze technologieën worden doorontwikkeld voor andere gewassen en kunnen ook conventionele landbouwers nu al ondersteunen, en bijvoorbeeld al bij het verminderen van het gebruik van chemische onkruidverdelgers na de opkomst van gewassen.

Daarnaast werkt Odd.Bot samen met Original Equipment Manufacturers (OEM’s) om haar technologie breder beschikbaar te maken binnen de landbouwsector. Door deze samenwerkingen kan Odd.Bot haar impact vergroten en bijdragen aan een toekomst waarin precisielandbouw wereldwijd toegankelijk wordt. Met deze aanpak wil het bedrijf niet alleen bijdragen aan duurzame akkerbouw, maar ook aan innovatie binnen de gehele agrarische keten.

TikTok wordt in Nederland in 2025 een e-commercespeler om serieus rekening mee te houden. Afgelopen jaar legde de video-app de fundamenten voor een platform waar verkopers veel naar kunnen uitbesteden.

Wanneer de Nederlandse versie van TikTok Shop exact live gaat, is nog onduidelijk. Heel lang kan het niet duren, aangezien de Chinezen duidelijk bezig zijn om op tempo en op schaal een internationaal groeiplan uit te voeren.

In Europa heeft de app naar eigen opgave 175 miljoen maandelijkse gebruikers. Al geruime tijd staat er een programma klaar voor adverteerders om deze groep te bereiken. Die adverteerders hoeven niet echt nieuwe vaardigheden te leren, want ook deze app wordt veelvuldig gebruikt als een zoekmachine. Bekend terrein.

De transactionele (= e-commerce) kant van de video-app is al bijna twee jaar live in het VK, is praktisch live in Spanje en Ierland en wordt getest in Italië en Duitsland. Moederbedrijf Bytedance stopt niet totdat Shop in heel Europa beschikbaar is voor wie dat wil.

Maar waar gaat het nu eigenlijk over? TikTok Shop is een geïntegreerde winkelfunctie binnen de gelijknamige app die bedrijven, merken en influencers in staat stelt om producten rechtstreeks aan gebruikers te verkopen. Gebruikers kunnen producten ontdekken via video’s en livestreams en eenvoudig aankopen doen zonder de app te verlaten. Verkopers kunnen hun producten presenteren, interactie aangaan met klanten en – in Engeland althans – gebruikmaken van TikToks verzendopties.

Live streaming door accounts met een TikTok Shop, bijvoorbeeld, is afgelopen jaar met 64 procent toegenomen. Op dagbasis bekeken is het aantal live streams bijna verdubbeld (+93%). In Engeland zijn er tweehonderdduizend bedrijven die op het netwerk een account hebben. Dat gebruiken ze hetzij om hun gezicht te tonen, hetzij als extra verkoopkanaal.

Wereldwijd gezien zijn er een kleine 43.000 commerciële gebruikers die van geregistreerde merken toestemming om hun spellen te verkopen via de Shop-sectie van de video-app. Zalando kwam daar recentelijk nog bij; een platform dat op een ander platform handel drijft.

Dat is niet zo vreemd, want tweederde van de aankopen op het videoplatform speelt zich af in de categorieën Beauty, Fashion en Near Food.

Eind 2023 waren er vijftien miljoen actief op TikTok. In de laatste zes maanden van dat jaar groeide het aantal social shops met zes miljoen.

Het bedrijf verdient geld aan de verkoopcommissies (VK: 9%), maar ook aan reclame-activiteiten. Die twee gaan goed samen maar zijn niet onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Naar schatting realiseerde TikTok in de eerste zes maanden van 2024 een omzet van rond de 17 miljard dollar. Dat vertegenwoordigde toen een stijging van zestig procent ten opzichte van het jaar ervoor.

Naarmate meer landen TikTok Shops krijgen, wordt een nieuw geïntroduceerd reclamesysteem steeds relevanter. Deze dienst richt zich op de snuffelende en oriënterende shopper. Search Ads Campaign, zoals het heet, bouwt voort op de Search Ads Toggle-functie.

Komend jaar gaan de winkelluiken op TikTok in Nederland dus open. De app groeit in bereik en gebruik en de consument zal er automatisch meer gaan shoppen. De e-commercemarkt als geheel echter groeit niet veel meer, zes procent in de eerste helft van 2024. Wat TikTok aan marktaandeel pakt zal ten dele elders verdwijnen.
In de VS wordt google gezien als de grote verliezer. Dit zal het eerst merkbaar worden in de domeinen Beauty, Fashion en Near Food.

Eind 2017 kocht het toen hier onbekende Bytedance de app muziekvideo Musical.ly voor een miljard dollar. Na de overname werd het stil, werd iedereen jonger dan 13 jaar er vanaf gegooid en vond negen maanden later de rebranding naar TikTok plaats. Nu, zeven jaar later, is het een van de Chinese internationale platformen die markten doen sidderen.

Belgische techbedrijven hebben afgelopen jaar een recordbedrag van 1,43 miljard euro aan investeringen opgehaald, bijna een verdubbeling ten opzichte van 2023. Dat blijkt uit een analyse van technologiefederatie Agoria, waaruit Datanews citeert.

Het aantal investeringsdeals daalde naar 125, tegenover 155 in 2023, maar de gemiddelde omvang per deal nam fors toe.

Bijna de helft van alle investeringen ging naar bedrijven die actief zijn in AI. Ook de groene energiesector trok veel kapitaal aan.

Gent kan zich volgens Agoria kronen tot ‘techhoofdstad’, met 520 miljoen euro aan investeringen in 26 bedrijven, mede dankzij een kapitaalinjectie van 350 miljoen in het hotelsoftwarebedrijf Lighthouse.

De Kansspelautoriteit (Ksa) heeft Optdeck Service Limited, bekend van haar merknaam Unibet, een boete van 400.000 euro opgelegd voor het toelaten van spelers die in Cruks stonden Optdeck heeft aangegeven niet in bezwaar te gaan tegen de opgelegde boete.

Mensen die zichzelf willen beschermen tegen de gevaren van gokken, kunnen een Gokstop nemen met Cruks. Na zo’n inschrijving mogen kansspelaanbieders met een vergunning hen niet meer toelaten, zowel bij fysieke als online kansspelen.

Om een Cruks-controle uit te kunnen voeren moet voordat een speler zich inschrijft bij een kansspelaanbieder onder meer het BSN-nummer van een speler vergeleken worden met het register. De Ksa ontving medio 2023 een signaal dat Unibet deze controle gedurende het WK Voetbal 2022 niet goed heeft uitgevoerd. Na onderzoek bleek dit inderdaad het geval. Daardoor heeft zij spelers toegelaten die op dat moment in Cruks waren ingeschreven.

De Gokstop is een belangrijk hulpmiddel om kansspelverslaving tegen te gaan en spelers te beschermen tegen de ongewenste effecten van kansspelen.

Politie.nl trok dit jaar 25,6 miljoen bezoekers, die ruim 730.000 reacties in de vorm van aangiften, meldingen, tips, klachten of complimenten achterlieten.

Het aantal bezoekers was weliswaar 5,6 procent lager dan in 2023. Maar in dat jaar kende Politie.nl met 27 miljoen een enorme piek door grote bezoekersaantallen aan de pagina checkjehack.

Zeven op de tien bezoekers kwamen via hun smartphone op de site terecht; 18 procent gebruikte een desktop, 10 procent een tablet. ‘Gezocht & vermist’ was met 15,7 miljoen bezoeken de meest geraadpleegde subpagina van Politie.nl. ‘Internetoplichting’ trok 175.000 geïnteresseerden en was daarmee het meest bezochte onderwerp. De meest gezochte term was ‘wijkagent’.

Van 1 januari tot 1 december van dit jaar werden via Politie.nl 409.314 aangiften gedaan, daarvan gingen er 75.150 over fietsdiefstal. In 57.000 aangiften werd melding gemaakt van het verlaten van de plaats van een ongeval. Van fraude met online handel werd 54.000 keer aangifte gedaan.

Op 1 oktober is de Dynamische Keuzehulp gelanceerd op Politie.nl. Deze nieuwe oplossing van de politie om bezoekers naar de juiste klantreis op de website te leiden, had ruim 272.000 interventies van de politie tot gevolg.

De keuzehulp maakt gebruik van de intelligentie van Chatbot Wout, maar kan niet gezien worden als hetzelfde product. Chatbot Wout, de virtuele agent die meldingen kan aannemen, is de afgelopen tijd ‘gegroeid’. Wout wordt meer gebruikt doordat meer onderwerpen worden toegevoegd.

Het aantal chats met de digitale agent groeide naar 439.041, een stijging van 9,23 procent ten opzichte van 2023. In die gevallen waar het onderwerp te complex was of Wout nog niet de juiste kennis bezat, namen agenten van het Regionaal Service Centrum (RSC) de ‘chat’ over. De meest voorkomende melding aan Wout ging over overlast van buren.

Politie.nl viel dit jaar enkele keren voor korte tijd uit. In 2023 had de site 100 procent uptime, dit jaar had de site grotere DDoS-aanvallen te verduren.

De nieuwe versie van Chrome ging niet door, mogelijk moet Google de browerbusiness zelfs afstoten van de rechter en concurrenten knagen aan marktaandeel Search. Googles marktmacht is niet meer vanzelfsprekend.

De cijfers zeggen het. Googles omzet uit reclame-activiteiten groeide niet eerder zo langzaam als afgelopen najaar, nog maar nét tien procent. Bij de reclame-omzetten op Google Network is zelfs sprake van een kleine daling.

Niet dat het aandeelhouders veel uitmaakt, want het aandeel Alphabet stond niet eerder zo hoog als nu. Dat komt mede door de sterke groei van YouTube en nieuwe activiteiten als Cloud: +35%, Subscriptions, Platforms en Devices: +28%. Niettemin staat de core business onder druk.

Van wie? Google is niet meer de betrouwbare aanjager van verkeer naar websites die het twee decennia was. Er zit weinig groei meer in zoekmachineverkeer. AI en sociale media als TikTok en LinkedIn ontwrichten de reclametak van de zoekmachine.

In de VS daalt Googles marktaandeel op de markt voor zoekadvertenties volgend jaar onder de vijftig procent, volgens nieuw onderzoek van eMarketer.

Kleinere adverteerders moéten wel naar andere kanalen voor reclame en verkeer kijken. Google is te duur geworden. Enkel de grote bedrijven met diepe zakken kunnen enigszins concurreren met de reclamebudgetten waar partijen als Temu en Shein de markt mee afkopen. Er is de Chinezen veel aan gelegen om binnen de kortste keren een degelijk marktaandeel te verwerven in het westen. En dat lukt ze ook, want bij de laatste telling had Temu 4,6 miljoen bezoekers c.q. klanten en Shein 5,8 miljoen.

En wat zijn die nieuwe kanalen dan voor retailers? TikTok staat te trappelen om zijn transactionele model breed in Europa uit te rollen. Mét het bijbehorende reclamesysteem natuurlijk dat inherent is van zijn dienstverlening.

Dit zal niet het einde inluiden van Google, maar de concurrentie is wezenlijk omdat de markt keuze krijgt. Die stelling alleen al zal richting overheden en federale rechters natuurlijk zwaar wegen in het verweer tegen monopolieklachten. Voor Chrome gelden die echter niet. Bij de browerbusiness geniet Google amper concurrentie, ondanks leuke nieuwe initiatieven als Arc en Zen.

Het Amerikaanse ministerie van Justitie wil via de rechter Google-moederbedrijf Alphabet dwingen om zijn webbrowser Chrome af te stoten.

Een afsplitsing en het verplicht moeten delen van zoekgegevens zou de digitale markt een immense impuls geven. Kleine zoekmachines als Ecosia en Qwant (Europeanen die een pact sloten) krijgen bérgen nieuwe grondstof en de navelestreng tussen zoeken, browsen en adverteren wordt doorgeknipt. Het is nog wel de vraag of onder Trump deze zaak wordt voortgezet. Trump wil diverse departementen hervormen en was eerder al geen voorstander van het opsplitsen van Google.

In juli zag Google definitief af van zijn plan om de ondersteuning van third party cookies, oftewel reclamecookies, uit Chrome te verwijderen. Chrome is een stuurloos schip nu het techbedrijf definitief de regie over zijn toekomst is verloren. De browsermaker wilde 3rd party cookies-tracking eruit halen, maar voor de wijze waarop krijgt geen groen licht. Alles blijft bij het oude en Chrome is de enige grote browser die de privacy van zijn gebruikers opoffert voor adverteerders die hun commerciële boodschappen afvuren op klikkende en swipende gebruikers.

Foto: Nik Shuliahin , Unsplash

Goede zorg kan niet zonder goede communicatie. Vanuit die visie is BeterDichtbij, als initiatief van de zorgsector, hard gegroeid. Al 1 miljoen mensen in Nederland gebruiken de communicatiedienst voor eenvoudig contact met hun zorgverleners.

De tijd dat BeterDichtbij ingezet werd voor alleen patiëntvragen en als vervanging van de telefoon, is voorbij. De communicatiedienst wordt intussen in het gehele zorgpad ingezet, met automatische berichten, voor afspraakherinneringen of andere meldingen en om betrouwbare informatie te delen. Patiënten worden beter begeleid met deze communicatie op precies het juiste moment in het zorgpad. Er is ook een pdf versie van de infographic.

De CEO van betaalverwerker Klarna vertelde onlangs aan Bloomberg TV dat zijn bedrijf een jaar geleden is gestopt met het aannemen van personeel dank zij de inzet van AI. Hij voegde er ook aan toe dat zijn bedrijf niet volledig vertrouwt op AI om menselijke werknemers te vervangen. Toch denk hij dat AI al alle banen kan doen die wij als mensen doen.

TikTok-moederbedrijf Bytedance schrapte eerder dit jaar ruim 700 Maleisische banen, met name bij het contentmoderatieteam. Wereldwijd verwacht TikTok meer banen te schrappen en met AI te vervangen.

AI beheerste ook in 2024 de krantenkoppen. Het was een jaar met winnaars en verliezers. Nvidia stootte dit jaar Apple van de troon als ’s werelds waardevolste bedrijf. De buitensporige groei van Nvidia is vooral te danken aan de verkoop van gespecialiseerde GPU-chips  voor AI-doeleinden. Om die reden kwam Intel in moeilijkheden omdat het deze markt volledig gemist heeft.

Een verliezer was ook Humane AI, dat een kek AI apparaatje op de markt bracht dat ons bij ongeveer alles zou kunnen assisteren. Het werd de AI flop van het jaar door de ondermaatse prestaties.

Een bijna-verliezer was Apple, dat een enorme inhaalslag moest maken met Apple Intelligence, dat nog altijd niet in Europa beschikbaar is, laat staan in het Nederlands.

2024 was ook het jaar waarin de onderlinge rivaliteit tussen AI platforms als ChatGPT en Google Gemini toenam. Momenteel geeft Elon Musk leiding aan xAI, het bedrijf achter AI hulpje Grok. Ooit was hij medeoprichter van ChatGPT. Nu ligt hij in de clinch met OpenAI omdat het bedrijf door te schermen met zijn non-profitdoelstelling veel geld zou hebben ingezameld en voor oneerlijke concurrentie zorgt. Ook Meta, dat afgelopen jaar zwaar in AI investeerde, heeft OpenAI op dit punt aangevallen.

Hoewel consumenten wellicht hooguit vijf GenAI diensten kan opsommen, zijn er volgens a16z inmiddels al 16.000 tools en online diensten (stand van zaken in augustus). Direct na GenAI volgen webproducten als Perplexity en Claude. Perplexity is een (gratis) AI-zoekmachine met een gemiddelde bezoekduur meer dan 7 minuten. Daarom heeft OpenAI, bang om marktaandeel te verliezen, nu zoekmachinefunctie SearchGPT aangekondigd.

AI-tools voor het genereren van teksten, beeld, spraak, muziek en video domineren ook dit jaar de lijsten. Maar liefst 52 procent van de apps en tools in de top 100 van a16z richt zich op het genereren of bewerken van content.

Veel platforms proberen te verdienen met professionele diensten. ChatGPT Pro bijvoorbeeld biedt abonnees onbeperkt toegang tot een exclusieve verbeterde versie van het eigen o1-model voor 200 dollar per maand. De pro mode van o1 presteert vooral beter als het gaat om wiskunde en programmeren.

Hoe zit het met de adoptie? In 2024 heeft volgens het CBS 23 procent van de Nederlandse bevolking van 12 jaar of ouder teksten, video’s of afbeeldingen gemaakt met behulp van een programma met kunstmatige intelligentie, zoals ChatGPT. 18- tot 25-jarigen deden dat het vaakst.

Naast jongvolwassenen maakten ook 25- tot 35-jarigen (met 41 procent) relatief veel gebruik van ChatGPT, of van een ander kunstmatige intelligentie programma om teksten, video’s of afbeeldingen te bewerken. 75-plussers deden dit het minst (1 procent). Mannen maakten iets vaker gebruik van kunstmatige intelligentie dan vrouwen: 27 procent tegen 20 procent.

34 procent van de mensen met een afgeronde hbo- of wo-opleiding gebruikte in 2024 ChatGPT of een vergelijkbaar programma, tegen 19 procent van de mensen met een havo-, vwo- of mbo-diploma, en 16 procent van de mensen met basisonderwijs of een vmbo-diploma. 18- tot 25-jarigen met een afgeronde hbo- of wo-opleiding maakten met ruim 60 procent het meest gebruik van ChatGPT.

De vraag is wel of deze trend aanhoudt. Uit nieuwsgierigheid zijn veel mensen deze programma’s gaan uitproberen, maar velen zijn er ook weer mee gestopt.

Voor bedrijven geldt dat niet. Uit recent onderzoek van Strand Partners in opdracht van Amazon Web Services (AWS) blijkt dat Nederlandse bedrijven in rap tempo AI omarmen. Momenteel maakt 45 procent gebruik van AI en zeven op de tien organisaties zijn van plan dit verder uit te breiden.

Efficiencyverbetering (42 procent) en kostenbesparing (38 procent) worden genoemd als belangrijkste drijfveren. De adoptie van AI verschilt overigens sterk per sector, met de zorg, maakindustrie en retail als opvallende voorbeelden.

In de zorg wordt AI bijvoorbeeld ingezet voor voorspellende analyses en procesautomatisering. De maakindustrie zet AI-toepassingen in voor personalisatie (30 procent) en supply chain-optimalisatie (26 procent). In de retail wordt AI ingezet om de klantbeleving te verbeteren. Denk aan pepersonaliseerde marketing, prijsoptimalisatie en voorraadbeheer.

Deze cijfers contrasteren sterk met de bevindingen van Goldman Sachs, die stelt dat slechts 6 procent van de Amerikaanse bedrijven AI hebben omarmd.

Een andere trend is dat ook alledaagse bedrijven meer AI in hun apps gaan opnemen. Albert Heijn heeft onlangs zijn eerste AH assistent geïntroduceerd voor het beantwoorden vragen over recepten, producten en andere kookgerelateerde zaken.

Jumbo besloot echter stoppen met het gebruik van een AI-systeem dat mensen automatisch aanwijst als mogelijke winkeldieven op basis van hun gedrag. De maatregel gaf het verkeerde signaal aan klanten af.

Een belangrijke mijlpaal werd in mei bereikt met de goedkeuring van de nieuwe AI-verordening van de Europese Unie, de eerste uitgebreide AI-wet ter wereld.

Deels is de wet bedoeld om de rechten van mensen te beschermen, onder meer met een verbod op het schrapen van gezichtsfoto’s voor gezichtsherkenningsdatabases, en een verbod op AI die emoties herkent op school of de werkvloer.

Bedrijven die GenAI’s maken moeten transparant zijn over wat ze kunnen. Zo moet een overzicht worden gegeven van al het auteursrechtelijk beschermd materiaal dat is gebruikt om het model te trainen.

Het is afwachten of de VS komend jaar met een soortgelijke wetgeving gaan komen. Die taak komt op de schouders te liggen van durfkapitalist David Sacks die kort geleden is benoemd tot kunstmatige intelligentie (AI) en cryptotsaar van het Witte Huis.

 

 

Donald Trump heeft het Amerikaanse Hooggerechtshof gevraagd TikTok voorlopig niet te laten verbieden. Het Hooggerechtshof buigt zich 10 januari over het verzoek dat door TikTok zelf is ingediend. Moeder ByteDance moet zijn Amerikaanse belangen voor 19 januari verkopen anders mag de app niet langer gebruikt worden.

In april stemde het Congres al in met een wet die de Chinese eigenaar van de app, ByteDance, verplicht het platform te verkopen aan een Amerikaans bedrijf. Dit vanwege de angst dat de app zou kunnen gebruikt voor Chinese spionage. Nog los van het feit dat hiervoor nooit bewijs is geleverd, worden de gebruikersgegevens al enige tijd beheer door Oracle.

Tijdens zijn eerste termijn als president in 2020 was Trump nog een groot voorstander van een verbod. De app was toen zelfs enkele dagen niet beschikbaar in Amerikaanse appstores.

Dar Trump daar nu heel anders over denkt komt doordat hij tijdens zijn campagne miljarden weergaven via het videoplatform heeft gehaald.

In de VS heeft de app naar eigen zeggen ongeveer 170 miljoen gebruikers.

TikTok heeft het verbod al proberen te voorkomen via de rechter, maar zonder succes. Wel kan Joe Biden de deadline nog met drie maanden opschuiven.

Het lijkt er sterk op dat Apple in de markt voor slimme deurbellen gaat stappen. Dat meldt de doorgaans goed ingelichte Mark Gurman van Bloomberg. Apple zou al bezig zijn met het ontwikkelen van een deurbelcamera, die Face ID gebruikt om het slot te ontgrendelen.

Net als de iPhone en iPad wordt de deurbel voorzien van een Secure Enclave-chip, om de Face ID-informatie apart van de rest van de hardware te kunnen opslaan en verwerken.

Gurman vermoedt dat de deurbelcamera zal samenwerken met bestaande deursloten die Apples HomeKit ondersteunen.

De camera zal niet voor eind 2025 op de markt kunnen komen.

Apple zou vanaf 2025 extra vaart willen maken met smart home-producten, zoals slimme schermen en een beveiligingsccamera voor in huis.

Techinvesteerder Prosus heeft overeenstemming bereikt over de overname van het Latijns-Amerikaanse online reisboekingsplatform Despegar. Dat maken beide partijen eerder deze week bekend.

Het bod, dat is goedgekeurd door de raad van bestuur van Despegar, omvat een bedrag van 1,7 miljard dollar en wordt nog voorgelegd aan de aandeelhouders van Despegar en de toezichthouders. Prosus verwacht de transactie in het tweede kwartaal van 2025 te hebben afgerond.

Despegar is actief in 19 Latijns-Amerikaanse landen met een zowel op consumenten als bedrijven gericht online platform voor het boeken van reizen. Het bedrijf is in 1999 in Argentinië opgericht en verzorgt inmiddels jaarlijks 9,5 miljoen transacties voor een totaalbedrag van $5,3 miljard aan boekingen.

Met de overname breidt Prosus zijn activiteiten in Latijns-Amerika verder uit waardoor het in de regio na de overname meer dan 100 miljoen klanten bedient in de sectoren e-commerce, reizen en fintech.

Het was geen onverdeeld succesvol jaar voor Apple. Het bedrijf stopte met de verdere ontwikkeling van zijn zelfrijdende auto en de februari 2024 gelanceerde Vision Pro blijkt een flop. Daarnaast moest het bedrijf zijn aanzienlijke achterstand op het gebied van AI zien in te halen.

Het belangrijkste nieuws van Apple bleef een beetje ondergesneeuwd: namelijk dat het ambitieuze Apple Car-project definitief is geschrapt. Apple investeerde ruim 10 miljard dollar in deze voormalige droom van wijlen Steve Jobs, die er waarschijnlijk meer sturing aan had gegeven.

De bedoeling was om een zelfrijdende auto te maken met spraakgestuurde navigatie, die voor 100.000 dollar op de markt moest komen. Aanvankelijk voerde Apple gesprekken met Elon Musk om Tesla over te nemen, vervolgens probeerde Apple het op eigen kracht. Intern kreeg het echter al gauw een weinig flatteuze bijnaam: de Titanic-ramp. Het kwam namelijk maar niet van de grond. Verschillende mensen die het project moesten leiden stapten voortijdig op. Zeker 2000 ingenieurs stonden op de loonlijst en daarvan werd een deel eerder dit jaar gezet op de ontwikkeling van AI.

Want ook op dit terrein had Apple een probleem: de achterstand op Google, Microsoft en anderen is aanzienlijk. Op het ontwikkelaarscongres werd in juni Apple Intelligence onthuld, een combinatie van on-device en cloud server toepassingen. Zo heeft Siri ook toegang tot ChatGPT. iMessage kan met AI berichten automatisch samenvatten. Ook kun je met behulp van generatieve AI een aangepaste emoji maken. De Foto’s-app krijgt nieuwe AI bewerkingsfuncties, vergelijkbaar met de Smart Eraser die te vinden is in Google Pixel-telefoons. Opnamen die met Voice Memos zijn gemaakt, worden automatisch getranscribeerd. En ook de Mail-app krijgt in iOS 18 en macOS 15 een flinke dosis AI.

Maar al gauw bleek dat de ontwikkeltijd toch langer zou gaan duren dan door Apple zelf ingeschat. Veel toepassingen waren nog niet gereed voor de lancering van de iPhone 16. Daarnaast zou alleen Amerikaans-Engels worden ondersteund, terwijl de EU vanwege regelgeving helemaal werd uitgesloten. Inmiddels zijn de meeste AI toepassingen wel beschikbaar, maar niet in het Nederlands.

Toch begon Apple begin 2024 met een heel nieuwe productcategorie: de verkoop van de al in 2023 geïntroduceerde VR en AR bril Vision Pro ging in februari dan toch eindelijk van start in de VS.

Teleurstellingen met de huidige generatie VR/AR headsets waren er de oorzaak van dat nogal wat mensen op voorhand sceptisch waren over Vision Pro. Toch waren de eerste reacties positief: De headset vereist geen gebruik van controllers, zoals het geval is bij ongeveer iedere andere headset die momenteel op de markt is. visionOS vertrouwt volledig op het gebruik van de ogen, handen en stem voor navigatie. Met een simpele tik van je vingers kun je een virtueel object selecteren.

Vanwege de prijs van bijna 4000 dollar was de verwachting dat Apple zou inzoomen op professioneel gebruik, maar de nadruk werd in de eerste presentaties gelegd op entertainment, zoals het kijken van films tijdens een lange vlucht. Disney+ was bijvoorbeeld al meteen beschikbaar op de Apple Vision Pro.

Maar Apple is feitelijk te laat in deze markt gestart. Meta heeft zijn hooggespannen verwachtingen van de metaverse al moeten bijstellen, terwijl Microsoft met zijn Hololens helemaal uit de Mixed Reality markt is gestapt.

Sinds deze zomer is de Vision Pro ook verkrijgbaar in Europa in onder andere Duitsland en Frankrijk, maar de vraag naar de headset is minimaal. Volgens bronnen is de productie deze zomer al flink afgeschaald en naar verluidt worden er geen nieuwe exemplaren meer gemaakt.

Apple zou in plaats daarvan willen richten op de goedkopere Vision-headset, die alsnog rond de 2000 dollar zou kosten. Deze goedkopere versie zou echter zijn uitgesteld naar 2027.

Spectaculaire nieuwe producten worden in 2025 niet verwacht. Nagenoeg alle kernproducten van Apple – MacBooks, iPads en Apple Watches – zijn de afgelopen maanden voorzien van de nieuwste hardware.

Er zijn geruchten over een slim slot en slimme schermen voor in de keuken bijvoorbeeld, waarvan er onderhand aardig wat zijn.

Apple lijkt verder na te denken over het ontwikkelen van een eigen tv, ook een plan dat Steve Jobs tot nu toe nooit is uitgevoerd. De tv – Apple TV met eigen scherm zou kunnen uitgroeien tot het centrale punt van een slim huis, waar alle gadgets met elkaar samenwerken, maar een introductie op korte termijn zit er niet in.

De meest verrassende introductie was dit jaar trouwens de nieuwe compacte MacMini, met M4 chip. Al is het Apple niet gelukt om het product tijdig aan te leveren. De MacMini wordt in Nederland op zijn vroegst in januari aangeleverd.

Apple wil getuigen in de antritrustzaak die het Amerikaanse ministerie van justitie tegen Google voert. Het DOJ wil Google opsplitsen, het bedrijf dwingen om belangrijke zoek- en gebruikersgegevens beschikbaar te stellen aan potentiële rivalen, en eist dat Google stopt met de betalingen zoals die aan Apple.

Google betaalt Apple naar verluidt ongeveer 20 miljard dollar per jaar om de standaardzoekmachine te zijn op bijvoorbeeld de iPhone. Voor Apple is 20 miljard ongeveer 16 procent van het gerapporteerde bedrijfsresultaat voor het fiscale jaar.

Apple stelt dat het uitsluiten van Google als zoekoptie op zijn apparaten consumenten zou kunnen schaden die ‘overweldigend de voorkeur geven aan het product van Google’.

Apple geeft ook aan dat het niet zelf wil investeren in zoekmachines omdat het zich op andere terreinen wil concentreren en geen zoekadvertenties wil gaan verkopen omdat dat niet tot de kernactiviteiten behoort. ‘Zoeken evolueert snel vanwege recente en aanhoudende ontwikkelingen in kunstmatige intelligentie. Dat maakt het economisch riskant om de enorme middelen te besteden die nodig zouden zijn om een zoekmachine te ontwerpen,’ zegt het bedrijf.

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft een boete van 40.000 euro opgelegd aan Coolblue voor het onrechtmatig verwerken van persoonsgegevens in 2020. Het bedrijf verzamelde destijds via cookies persoonsgegevens van bezoekers van de webshop, zonder dat die daar expliciet mee akkoord waren gegaan. Coolblue ging er automatisch van uit dat bezoekers ermee instemden.

Coolblue had voor het verzamelen van persoonsgegevens via cookies expliciete toestemming van bezoekers moeten hebben. Dat betekent dat mensen hier actief voor moeten kiezen. Bij Coolblue was dit niet het geval. In de cookieverklaring gaf het bedrijf aan dat het ervan uitging dat bezoekers akkoord waren. Daarnaast had Coolblue de vakjes voor toestemming voor het gebruik van cookies vooraf aangevinkt. Dit is in strijd met de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).

Eind 2019 is de AP een onderzoek gestart naar websites, waaronder Coolblue.nl, om te toetsen of zij voldoen aan de regels die gelden rond cookies. De AP bekeek of die websites op de juiste manier toestemming vroegen.

Na een bezoek aan Coolblue.nl heeft de AP Coolblue in november 2019 een brief gestuurd, omdat het bedrijf het beleid op dit vlak niet op orde had. In april en mei 2020 constateerde de AP dat de werkwijze van Coolblue nog steeds niet in orde was. Toen startte de AP een onderzoek. In juni 2020 bleek dat Coolblue haar werkwijze al had aangepast.